د پښتو ژبې زاړه کتابونه تر اوسه ډير لږ په ﻻس راغلی دی او په دغه باب کښي يو سم لټون هم نه دی شوي . مونږ د ځينو قلمی أثارو نومونه اورېدلي دی او ليدلی مو نه دی يا مو ئی د نظم او نثرکو مه نمونه چيرته له نظره تيره شوي ده.
په همدغه وجه د پښتو ليک تحول او تطور په پوره ډول نشو ښودلی او يوازی د مو جودوأ ثارو له مخي د پښتو ليک مختلف شکلو نه او صورتونه څه نه ځه ښيو.
تر دغه وخته چه د پښتو ادب لومړي نمونه په ﻻس راغلي ده هغه دامير کر وړ نظم دي چه د 139 ه په شاوخوا کښي ئې ويلي دی.
دا شعر د انشأ په برخه کښي د پښتو د لر غونی ادب څنگه وا لی څه نه څه راښيی مگر د املا په برخه کښي ترينه صحيح او پوره استفاده نشو کولی ځکه چه د خپل وخت په کوم زاړه قلمی کتاب کښي ئی نه مومو چه زوړ رسم خط راښيی بلکه د محمد هوتک په کتاب (پڼه خزانه ) کښي ئي گورو چه د شاه حسين هوتک په امر په 1141 ه کښي ليکل شوي ده او د محمد هوتک پښتو املا ښيی .
کوم کتاب چه د پښتو ليک لو مړۍ نمونه راښيې ،هغو د سليمان ما کو د تذ کرته اﻻوليأ څو پاڼې دي چه د پښتو ليک تاريخچه اوس مونږ له همد غه ځايه شروع کوو.