نقش مهم منطقه‌یی افغانستان از منظر ریکا


  • 4 کاله دمخه (21/09/2020)
  • محمد هاشم قیام
  • 1106

 تاکید شرکت‌کنندگان در نشست همکاری‌های اقتصادی منطقه‌یی ریکا برای افغانستان بر نقش مهم منطقه‌یی افغانستان از منظر اقتصادی، یکی از امیدوارکننده‌ترین خبرهایی است که در این اواخر به نشر رسیده است. 

آنچه در این اواخر در رسانه‎های جمعی گزارش می‌شد، بیشتر بازتاب دهنده وضعیت منفی به خصوص در عرصه‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی بود. اما با برگزاری نشست ریکا در کابل و تاکید بر اهمیت اقتصادی افغانستان در سطح منطقه، بار دیگر این باور ایجاد شد که افغانستان و جایگاه ارزشمند ترانزیتی و تجارتی این کشور از بین نرفته است و این سرزمین همچنان می‌تواند در معادلات اقتصادی منطقه، نقش ایفا کند و از این نقش منفعت ببرد.
امروزه در سطح جهان، فرصت سازی‌های اقتصادی از مهم‌ترین سیاست‌گذاری‌ها به حساب می‌آید. دست‌یابی به رشد اقتصادی و حفظ دستاوردهای اقتصادی، کلید اصلی توسعه در تمامی عرصه‌های دیگر به شمول عرصه‌های اجتماعی و سیاسی به حساب می‌آید. نشست ریکا حداقل این حسن را دارد که باعث گردید تا بار دیگر توجه رسانه‌گران و کارشناسان به اهمیت اقتصادی افغانستان جلب شود. جلب توجه کارشناسان و رسانه‌گران داخلی و بین‌المللی به اهمیت اقتصادی افغانستان می‌تواند باعث شود که افغانستان برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی همچنان از اهمیت برخوردار باشد.
فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری که در افغانستان وجود دارد، فعلا مهم‌ترین انگیزه دهنده برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی در حفظ علاقه‌شان به افغانستان می‌باشد. رییس جمهور غنی نیز در سخنرانی‌اش در نشست ریکا، از فرصت‎های سرمایه‌گذاری مناسب در افغانستان یاد کرد و تاکید نمود که باید با توجه به این فرصت‌ها، روابط اقتصادی بین افغانستان و کشورهای منطقه گسترش پیدا کند.  آقای غنی تاکید کرد که قرار داشتن افغانستان در این موقعیت جغرافیایی خاص می‌تواند به توسعه تجارت بین‌المللی کمک کند و سبب شود تا کشورهای منطقه از طریق افغانستان به یکدیگر وصل شده و مبادلات تجارتی شان را گسترده‌تر سازند.
این‌که از سوی دولت افغانستان و به خصوص شخص رییس جمهور با اهمیت دهی به اقتصاد برخورد می‌شود، می‌تواند نقطه عطفی در شرایط فعلی محسوب شود. اما تنها داشتن مفکوره اقتصادی کافی نیست و باید در راستای به فعلیت رسیدن این فرصت‌ها تلاش صورت گیرد. این‌که افغانستان از نظر جغرافیایی می‌تواند دهلیز روابط تجارتی بین کشورهای آسیای میانه با جنوب و غرب آسیا را بازی کند، نمی‌تواند تامین کننده تمامی شرایط برای سرمایه‌گذاری بین‌المللی در افغانستان باشد. شرایط برای سرمایه‌گذاری عملی بین‌المللی در افغانستان زمانی ایجاد می‌شود که در کنار بهتر شدن امنیت، از نظر سیاسی و به خصوص از نظر قانونی نیز اعتماد به اوضاع افغانستان ایجاد شود. مبارزه قاطع با فساد اداری در کنار مبارزه برای تامین امنیت و برقراری صلح پایدار، یکی از ضروری‌ترین گام‌ها در جهت جلب اعتماد سرمایه‌گذاران بین‎المللی به افغانستان می‎باشد. 
اگر حاکمیت قانون در کنار امنیت تامین شود، پروژه‌های انتقال انرژی گاز و برق تاپی و کاسا می‎تواند وارد مرحله عملی خود شود و با این کار رشد اقتصادی افغانستان در کنار گسترش تعاملات اقتصادی منطقه کلید می‎خورد. این کار هم برای افغانستان پیامدهای مطلوبی از نظر اقتصای دارد و هم سبب می‌گردد که برنامه‌های توسعوی اقتصادی که در سطح منطقه وابسته به اجرای این دو طرح مهم تامین انرژی می‎باشد، وارد فاز عملی شده و به رشد بیشتر اقتصادی کشورهای دخیل در این طرح‌ها کمک کند.
در قوانین موجوده افغانستان در عرصه سرمایه‌گذاری، آزادی‎ها و امتیازات خوبی برای سرمایه‌گذاران بین‎المللی در افغانستان در نظر گرفته شده است. انتقال تمام سود توسط سرمایه‌گذاران بین‌المللی و همچنین موجودیت امتیاز سرمایه‌گذاری‎های صد در صدی بدون مشارکت سرمایه‌گذاران داخلی و همچنین تسلط مطلق و صد در صدی سرمایه‎گذاران بین‎المللی بر مدیریت سرمایه‌گذاری انجام شده بدون  ضرورت به داشتن کفیل داخلی و یا پرداختن حق‌الکفالت و همچنین موجودیت جواز قانونی برای گرفتن زمین به مدت طولانی از امتیازات بسیار بارز و برجسته‌یی است که در نظام حقوقی افغانستان در عرصه حمایت از سرمایه‌گذاری‌های بین‎المللی وجود دارد. در کنار این امتیازها، قرار گرفتن افغانستان در چهار راه تلاقی و اتصال کشورهای شرق و غرب و شمال و جنوب آسیا با یکدیگر، اهمیت افغانستان را بیش از پیش برجسته ساخته است.
اما برای حفظ این موقعیت و برای به فعلیت رساندن این فرصت‎ها یکی از مهم‌ترین ضرورت‎‌ها این است که رهبران دولت وحدی، یک چشم‌انداز بهتری را از منظر مدیریت سیاسی برای افغانستان ترسیم کنند و این اعتماد را هم به مردم افغانستان و هم به سرمایه‎گذاران بین‎المللی بدهند که افغانستان به طرف ثبات و قانون‎‌مداری در حرکت می‎باشد. بسیاری از کارشناسان به این باورند که نا امنی و جنگ اگرچه یکی از مشکلات بسیار جدی در برابر سرمایه‌گذاران و به خصوص سرمایه‎گذاران بین‎‌المللی به حساب می‌آید، اما چیزی که اهمیت آن برای اعتماد سازی و در راستای اعتماد سازی ضروری تر از امنیت است، ترسیم یک چشم‎انداز مطمین از سوی رهبران دولت وحدت ملی برای آینده افغانستان است. این رهبران باید ثابت بسازند که برای آوردن تغییر مثبت در افغانستان از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنند.
سرخط ورځپاڼه