سمسور

جنگ افغانستان چگونه به فرجام میرسد؟

• 3 کاله دمخه (08/12/2020)
• سیدجمال اخگر
• 1646

دولت بایدن باید از یک تلاش منطقه ای برای ایجاد ثبات در کشور حمایت کند.

منبع: نیویارک تایمز

مترجم: سیدجمال اخگر

نوشته: هیئت تحریر سرمقاله : هیئت تحریر گروهی از روزنامه نگاران است که نظرات آنها را با تخصص ، تحقیق ، بحث و برخی ارزشهای دیرینه اطلاع می دهند. این جدا از اتاق خبر است.

سالها بن بست در افغانستان مقامات آمریکایی را با دو گزینه بد قرار داده است : حمایت از یک دولت ناکارا و نا امید کننده افغانستان برای زمان نا معلوم یا اعتراف به شکست و رفتن به خانه و این کشور را به حال خودش بگذارد.

۱۹ سال تلاش های آمریكا در افغانستان طولانی ترین جنگ در تاریخ آن کشور به حساب می رود .

اجماعی در حال شکل گیری است که زمان آن فرا رسیده است که نیروهای آمریکایی به خانه بیایند

اما سرعت عقب نشینی و اینکه آیا نیروی باقیمانده برای انجام عملیات ضد تروریسم پشت سر گذاشته می شود یا خیر ،هنوز سوال برانگیز است.

دولت ترامپ اقدامات ستودنی در راستای خروج ایالات متحده از افغانستان انجام داد.در ماه فبروری ، با طالبان توافق کرد که نیروهای آمریکایی را ظرف 14 ماه از کشور بیرون کند. در عوض ، طالبان توافق کردند که با القاعده قطع ارتباط کنند ، از استفاده تروریست ها از افغانستان به عنوان پایگاه برای حملات بین المللی جلوگیری کنند ، کمک به کاهش خشونت ها و شرکت در گفتگو ها با رهبری سیاسی افغانستان برای پایان دادن به درگیری.

دیپلومات های آمریکایی بر طالبان فشار آورده اند تا بر توافق خود استوار بمانند .

اگرچه طبق گزارش رسانه های پاکستانی ایمن الظواهری ، رهبر القاعده ، اکنون درگذشته است،

هنوز هم اعتقاد بر این است که جنگجویان القاعده با طالبان اجین هستند.

گفتگوهای صلح بین الافغانی در ماه سپتامبر در دوحه ، پایتخت قطر آغاز شد ، اما به دلیل موج تازه ای از حملات طالبان و عدم اطمینان در مورد اینکه آیا دولت بایدن توافق با طالبان را رعایت می کند ، متوقف شده است.

در اخیر هفته ، طالبان در شبکه های اجتماعی اعلام کردند که دو طرف روی اصول پیشبرد مذاکرات موافقت کرده اند ، اما گزارش شده است که اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان این ادعای توافق را رد کرده است.

دو طرف هنوز با اختلافات ظاهراً آشتی ناپذیر از جمله حاکمیت اسلامی یا جمهوری خواهی و جایگاه زنان و پیروان فرقه شیعه مقابل هستند. طالبان ادعا می کنند که اکنون شیعیان را دیگر به عنوان مسلمان قبول دارند.

اما پیش از این رهبران طالبان آزار و شکنجه آنها را به عنوان کافر توجیه می کردند.در سال 1998 ، فرماندهان طالبان هنگام به دست گرفتن قدرت در منطقه خود ، هزاران هزاره ، اقلیت قومی که عمدتاً پیرو مذهب تشیع هستند را قتل عام کردند. امروز ، دوتن از فرماندهان طالبان که در عملیات خونین علیه هزاره ها دست داشتند در میان مذاکره کنندگان طالبان در دوحه هستند.

برخی از هزاره ها بیم دارند که طالبان به راحتی مذاکرات صلح را فقط تا زمان ترک نیروهای امریکایی به پیش ببرند.

تلاش ها برای پاسخگو قرار دادن طالبان در قبال تعهدات شان با اعلام ناگهانی دولت ترامپ مبنی بر این که تا 15 جنوری بجز 2500 سرباز آمریکایی دیگر همه ای سربازان از افغانستان بیرون خواهد شد، بدون در نظر داشت این که آیا طالبان تعهدات شان را اجرا کرده اند یا خیر ، آسیب رسانید.

رئیس جمهور ترامپ ، که روز شکرگذاری سال 2019 را با سربازان آمریکایی در میدان هوایی بگرام گذراند ، قول داد که سربازان آمریکایی را قبل از ترک دفتر به خانه بیاورد.

اما جنس استولتنبرگ ، دبیرکل ناتو ، از اعلامیه آقای ترامپ ابراز نگرانی کرد و گفت این اتحادیه حتی با کاهش برنامه ریزی شده ایالات متحده به آموزش نیروهای امنیتی افغانستان ادامه خواهد داد.

ناتو 12000 پرسونل در این کشور دارد که تقریبا نیمی از آنها نیروهای آمریکایی بوده و برای حمل و نقل و تدارکات به شدت متکی به ارتش ایالات متحده هستند.

بعید است که جوبایدن رئیس جمهور منتخب اساسا برنامه خروج دولت ترامپ را کنار بگذارد.

آقای بایدن با‌برنامه افزایش نیروی اوباما در افغانستان مخالفت كرد و در بهار در مجله فارن افیرز نوشت: “زمان آن است كه جنگهای دوامدار پایان یابد.”

اما عقب نشینی آمریکا نباید به معنای پایان دادن به حمایت مالی از مردم افغانستان یا رها کردن منطقه در هرج و مرج باشد.

ایالات متحده وظیفه اخلاقی دارد که باید با شرکای منطقه ای اش تلاش کند تا آلودگی هایی را که پشت سر می گذاریم پاک کند.

آمریکایی ها از فرصت فرار ژئوپلیتیکی از جنگی که در سال 2001 در پی حملات تروریستی 11 سپتامبر آغاز شد ، برخوردار هستند. همسایگان افغانستان چنین ویژگی را ندارند . شش کشور با افغانستان مرز مشترک دارند. هیچ یک از آنها نمی خواهد یک کشور ناکام را در کنار خود داشته باشند.

افغانستان تقریبا از سال 1978 به طور مداوم در جنگ بوده است ، یکی از دلایل آن این است که همسایگان قدرتمند این کشور سعی کرده اند با تمویل پروکسی های شان ، هرج و مرج در داخل افغانستان را مدیریت کنند.

اگر همسایگان افغانستان برای حمایت از روند صلح همه با هم همکاری کنند ، ممکن بسیار به سادگی جلوی ناتوان شدن افغانستان گرفته شود.

این یک نمونه نادر است که در آن ایران ، روسیه ، چین ، پاکستان و ایالات متحده همه دارای منافع مشترک هستند: خروج منظم نیروهای آمریکایی و جلوگیری از هم پاشیدن افغانستان.

آقای ترامپ ، که به آلرژی با همکاری های چند جانبه مشهور است و تحمل وی در مقابل ایران و چین حساس و جمع صفر‌ است.، نتوانسته است همسایگان افغانستان را به طور کامل در موضوع ثبات این کشور دخیل سازد.

در مارچ 2019 ، دیپلومات های آمریکایی تهدید به وتو کردن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد تمدید ماموریت سازمان ملل در افغانستان کردند زیرا این امر به ابتکار یک کمربند و یک جاده چین اشاره داشت.

و کارزار ” فشار حداکثر” دولت ترامپ علیه ایران سرمایه گذاران بین المللی را در چابهار ، بندری که برای افزایش تجارت در افغانستان محاط به خشکی ضروری است ، ترساند.

بارنت روبین ، یک مقام اسبق وزارت امور خارجه آمریکا که اکنون مدیر پروژه منطقه ای افغانستان و پاکستان در دانشگاه نیویورک است ، اظهار می دارد که ایالات متحده از داشتن چشم انداز استراتژیک برای منطقه ” بدون القاعده” بهره مند می شود.

وی گفت: “دیگر به افغانستان به عنوان” جنگ علیه تروریسم “نگاه نکنید و دید تان را گسترش دهید تا دریابید که این کشور در منطقه ای میان چین ، روسیه ، ایران ، هند و پاکستان – چهار قدرت هسته ای قرار دارد.”

وی افزود: “همه آنها علاقه زیادی به تلاش برای ایجاد ثبات در افغانستان دارند. حتی باوجود که آنها می خواهند نیروهای ما از افغانستان بیرون شوند ، نگران هستند که این کار را ما خیلی‌با عجله انجام می دهیم.”

دولت بایدن برای آزمایش محدودیت های دیپلماسی منطقه ای بهتر است.

گرچه کاملاً روشن نیست که گفتگو های افغانان بتواند در مورد یک توافق سیاسی که به جنگ بین طالبان و دولت افغانستان پایان دهد ، مذاکره کند ، اما یک رویکرد منطقه ای هماهنگ بیشتر از یک خروج سریع یکجانبه آمریکایی ، موفقیت ایجاد می کند.

سربازان آمریکایی نباید گروگان یک توافق صلح که ممکن هرگز حاصل نشود باشند. اما با کاهش سربازان آمریکایی به 2500 سرباز ، که بخشی از آنها به عنوان چتر امنیتی سفارت مورد نیاز است ، میزان تلاش آمریکا در افغانستان کاهش یافته است.

دولت بایدن فرصت دارد تا با مسئولیت پذیری بیشتری برنامه خروج ایالات متحده را عملی سازد.