ښوونيزبنسټونه (يولسمه برخه )


  • 4 کاله دمخه (21/09/2020)
  • شمس خوستى
  • 1159

ن  :دلوست راغونډول
دادلوست پنځم ګام دى چې دنوروهغوپه ډول اړين اودتجربوله مخې ګټورثابت او په ښوونيزپلان كې ځاى وركړشويدي .
پوهيږو چې دلوست راغونډول دلوست دلنډيزپه مانادي او زده كوونكيوته چاڼ منځپانګه وړاندې كوي .
پدې برخه كې دلوست هغه غټ (كليدي) ټكي ښوول كيږي چې دټول لوست منځپانګه پخپله غېږه كې رانغاړي اوزده كوونكيوته په لنډ ډول لوست روښانوي  .
دلوست راغونډولوله مخې نه يوازې داچې منځپانګه بياځلې (تكرار) ويل كيږي بلكې زده كوونكيوته توان وركوي چې دلوست ارمنځپانګه وپېژني اودلوست دمنځپانګې زړه ته ورننوزي  .
ښوونكى بايددلوست دراغونډلوپرمهال لاندې ټكي په پام كې ونيسي .
۱ : كه كيدوني وه نوشكلونو،موډلونو،چارتونو،تصويرونواو نورو ښوونيزوتكيوته دې هم داړتياپرمهال ځاى وركړل شي .
۲ : كليدي ټكي بايدپه ساده ژبه په پرلپسې اومنظم ډول وكارول شي .
۳ : دكيدون پرمهال دې لوست انځوراوګرافونه دې وكارول شي .

و : دلوست پايله
كله چې ښوونكى لوست راغونډ كړي نوبيادې يې په اړه په پلان كې له ټاكل شوي مهال سره سم په ننني لوست كې دزده كوونكيوترلاسه كړې پوهه وارزوي ترڅودسلنې له مخې دزده كوونكيوله ترلاسه كړو مالوماتوځان خبر،مثبت اومنفي ټكي يې يادښت اوپه راتلونكي كې ترې ګټه پورته كړي .
ښوونكى دې دغه ارزونه داسې پرمخ يوسي چې له ساده اواسانه پوښتنودې يې پيل كړي اوګام پرګام دې پرتليزوګرانوپوښتنوته ځان ورسوي اوپه پاى كې دې پېچلې پوښتنې وكړي .
پدې ډول دې په ټولګي كې په ټوليزډول په ننني لوست كې د زده كوونكيودزده كړوسلنه مالومه اوله ځان سره دې يې يادښت كړي،لدې وروسته دې زده كوونكيوته كورنۍ كاروسپاري بيادې دهغوناسوبو زده كوونكيودنه راتګ له  لامل څخه چې ښوونځي ته يې روقعه نه وي ليږلي دځان خبرولولپاره دهغۀ كليوال ياګاونډي زده كوونكيوته دنده وسپاري چې په اړه يې له پلاراوكورنۍ له مشرانوسره وويني اودناسوب زده كوونكي دنه راتګ دلامل پوښتنه ترې وكړي  اويادې هم ديادشوي زده كوونكي يازده كوونكيوله پلاراومشرانوسره تليفوني اړيكي ونيسي ترڅودهغه دنه راتګ په لامل پوهـ  شي [ بايدهرښوونكى دزده كوونكيودپلارانويادكورنۍ دمشرانودګرځنده تليفون شمېرې (دتليفون دشتون په صورت كې ) له ځانه سره ولري ]ترڅودستونزو پېښېدوپرمهال له هغې سره اړيكي ونيسي  . . .
كله چې دناسوبوزده كوونكيودنه راتګ دمالوماتوترلاسه كولوپه موخه څوتنوزده كوونكيوته دندې وسپاري ،نوكه وخت ؤدادبي ټوكې ،تنزيه بيتونويالنډيو،لنډخندوونكي (ادبي)تمثيل اونورود ويېلو او ترسره كولوله مخې دې دټولګي فضاء دخنداپه غږرنګينه كړي اوبيادې له زده كوونكيوسره مخه ښه وكړي .

په ښوونيزپلان كې ديوارواپوهـكتګورۍ
غواړودښوونيزومرحلوپه پلان كې ديوارواپوهـ هغه شپږكتګورۍ راوړوچې پوهندوى حسن ګل بانډوال پخپل اثر(په لومړنيوښوونځيو كې دژبې دزده كړې لارښوونې اوستراتيژي ) كې راوړيدي ، نوموړى ليكي   “نوموړي ارواپوهـ ( نوم يې ندى ليكل شوى )په متحده ايالاتوكې دټولګي لپاره دتدريس مرحلوپه برخه كې يونوى اوګټور كارسرته رسولى دى اوهغه دادى چې نوموړي دهرټولګي دهرمضمون لپاره ځانګړي اهداف څرګنداوتشخيص كړل ،ددغوتدريسي مرحلو پلان ،اهداف اوڅرګندونې ډېرې مشخصې اومالومې دي اود لارښوونودلاروچاروپه واسطې سره عملي بڼه پيداكوي ،يعني دهر هدف څرنګوالي سره سم په تدريس كې ښوونكى دزده كوونكودزده كړې په باره كې پوره ډاډحاصلوي ،دغه سيستم داهدافودتشريح او مشخص كولولپاره په متحده ايالاتوكې ژرمعياري شكل ونيو،ددې سېستم ځانګړتياوې دادي چې سېستم په شپږوكتګوريو باندې وېشل شويدي اودمختلفوسويو ياكتګوريو اهداف يودبل سره تسلسل او ځنځيري بڼه لري اوپه تدريجي ډول سره انكشاف مومي  “.

اوله سويه : بنسټيزه پوهه
تشخيصول : دلته زده كوونكي مالومات،مفكورې اوموادزده كوي ، دوى بايدپه ځانګړوپېښو، اصطلاحاتواولاروچاروباندې پوهـ شي .
ازمايښت : مستقيمې پوښتنې دډېرونه ديوانتخاب  (multiple choice)  پوښتنې كيږي چې په دغه حالت كې زده كوونكي په موضوع كې نوى قضاوت وكړي اويامفكورې تحليل كړي .

دويمه سويه : پوهېدل
تشخيصول : زده كوونكي ښيي چې دوى په موادواومفكورو، حقايقو اونظريوپوه شوي دي .
ازمايښت : مختلفې كړنلارې داجراوړدي ،زده كوونكي دې ددې توان ولري چې موادپه خپله ژبه واړوي مفكورې بياترتيب ،پېشګويي اويايې تخمين كړي ،په بل عبارت په دغه مرحله كې دزده كوونكو د اجراتواوياعمليواومعلوماتوله مخې داستعدادازمايښت كيږي .

دريمه سويه : عملي كول اوياپه كاراچول
تشخيص : زده كوونكي بايدددې توان ولري چې خپل مالومات اوپوهه په رښتيني بڼه كې پلي كړي په دويمه سويه كې زده كوونكي يواځې په مفكوروپوهيږي په دريمه سويه كې دزده كوونكوڅخه غوښتل كيږي چې خپلې مفكورې په سم ډول په عمل كې پلي كړي .
ازمايښت : دلته موږمجبوريوچې دمعمولوكړنلاروهاخواولاړ شوترڅو ډاډپيداكړوچې زده كوونكيوته هغه شيان چې زده كړي يې دي څومره يې ښه په عملي بڼه  كې راوړلاى شي ؟ دمثال په توګه تاسې زده كوونكوته دواليبال لوبه درس وركوى نوپه لوبه كې دوى دجال دواړو خواووته ودروئ اوپه دواړوخواووكې دهغوى اجرائت اوعمل ازمايښت كړى .

څلورمه سويه : تحليل
تشخيصول : تحليل ددويمې سويې دپوهيدلوڅخه زياتې پوهې ته اړتيالري ،په تحليل كې زده كوونكي ډېرخوترتيب اوداصل سېستم اوياجوړښت تشخيصول ښيي،دلته ليدل كيږي چې سويې په تدريجي ډول سره متشكلې شوې دي اودساده اومشخصو نه مغلقو مجردو خواته ځي .
ازمايښت : دلته بايد زده كوونكي دموادوتحليل په مختلفولاروسره وكړاى شي ،دمثال په ډول ښايي دخبرواواترواومناقشې په وخت كې دا وګوروچې زده كوونكي دخراب اوښه په منځ كې تشخيص كولاى شي اوكنه ؟
په دغه سويه كې بايددموضوع په تحليل كې انتقادي مفكوره رامنځته شي اوداحالت به دا  زمينه مساعده كړي چې حقيقت دنظريې څخه جلاكړي اومنطقي لاره ونيسي .

پنځمه سويه : افاقي تركيب
تشخيصول : دښوونې اوروزنې ترپنځمې سويې پورې دموادوتركيب زده كول هدف وو،خوپه دغه سويه كې نوى شى منځته ته راځي اوهغه داچې دمفكورويوځاى كيدوڅخه نوې نظريې جوړې كړي،ددې په نتېجه كې نوي پوهې رامنځته كيږي .
ازمايښت : پدې حالت كې بايدنوي مفكورې ،طريقې اوكړنلارې رامنځته شي ځينې ښكاره مثالونه يې ښايي لنډوكيسو،لوبو،عكس انځورولو ،دموزيك كمپوزاونوركې ووينو.

شپږه سويه : افاقي ارزيابي
تشخيصول : په دغه سويه كې په يوارزښت باندې قضاوتونه وي چې دمخكينيوسويوځينې برخې پكې شاملې دي،زده كوونكي د قضاوتونو كولومعيارونه لري ،ويې تلي ،امتحان يې كړي ،تحليل يې كړي .
ازمايښت : سره لدې چې داښايي دارزيابي ارزيابي وي ،دلته د قضاوت لپاره ځينې معيارونه دي چې دنوروپه هغوقضاوتونوباندې دي چې هغوى قضاوت كوي ،دمثال په ډول موږدواليبال دلوبې په ميدان كې دمنځګړي  په اجرائتوقضاوت كوو .
دمتحده ايالاتوارواپوهـ يادې شوې شپږ كتګورۍ مودلته ديوې بېلګې په توګه راوړې ،ښايي پخپله برخه كې له ښوونكيوسره لاسنيواى  وكړي  .