پښتو ژبه او ادب

د فولکلور پوهنې د بحثونو لړۍ

ثقافت، کلچر، تهذیب، تمدن، موډرنېزم، موډرنټي او پوسټ موډرنیزم پیلیزه کولتور، فرهنګ، ثقافت، کلچر، تهذیب او تمدن هغه نومونه دي چې یو له بله سره اړیکه لري، د ژوند په بېلابېلو پړاوونو کې یو بل ته خپل ځای پرېږدي، خو یو هم له منځه نه ځي، هر  پرونی تو...

شیدا او پښتو کړنومي

 کړنومي یا مصدرونه د جملې په رغښت کې بې ونډې نه دي او که په ځینو جملو کې یې را نه وړو، نه بشپړیږي. مثلا که وایو چې: "شعر لیکل لوی ریاضت غواړي" نو په دې جمله کې " لیکل" پښتو کړنومی یا مصدر دی، چې د خبرې په بشپړتابه کې راسره مرستندوی تمام شو. مصدر...

سربلونه ولي له خپلواکو کلمو سره پیوست وليکو؟

سربلونه، سرینه، پیشینه یا (Prepositions) د کلام هغي برخي ته وایي چي خپلواکه مانا نه لري او د خپلواکو مورفیمونو څخه مخکي د ارتباط لپاره لیکل کېږي. بل دا چي په فونولوژۍ کي فونيمونه پر دوو ډلو وېشل کېږي چي يو ځنځيري يا (Segmental) او بل ناځنځيري (Supra...

پښتو- پارسي فونيمي اوگرافيمي انډولونه

 ودود. ځار پښتو- پارسي فونيمي اوگرافيمي انډولونه په سر كې له  گران استاد ډاكټرمجاوراحمد زيارځنې مننه كوم، چې له ډېرو بوختياوو سره، سره يې راته دسمون لپاره څو يادښتونه راوليږل . دا ليكنه مې د پارسي او پښتو په وييونو كې دغږيز (فونيمكي)اوښت...

نوملړونه يا ويي ټولگې (لغوي گروپونه ) دويمه برخه

(nomenclature categories)  خپلوان، کورني لوښي لرگي (اثاث البيت،اثاثيه)...  (nomenclature categories)  دويمه برخه    کورني لوښي لرگي (اثاث البيت،اثاثيه)- (فرش و پوشاک)    کټو، کونډۍ،کټ، پوزی، اغوستن، نيمسی، ټ...

نوملړونه يا ويي ټولگې (لغوي گروپونه )

(nomenclature categories)    د نورو پرمختيايي ټولنو د ژبو غوندې زموږ  پښتو هم  له خپلې افغاني او بيا پښتني ټولنې له پرلپسې ټولنوټيز (اجتماعي- اقتصادي) او هممهاله علمي- فرهنگي پرمختيايي بهير سره د همغږۍ لپاره، زازو اړه ده چې ورځ...

خراسان، خوراسان Xvar-āsan>Xor-āsān

ايا (خراسان) له خپل لنډ تنگ نومولي (مسما) سره  د    ((آريانا-افغا نستان)) د منځمهال پېر هېوادنی نوم کېدای شي؟ له وييز(لغوي) او بيا آرپوهيز (ريشه شناختی) پلوه خراسان يا خور اسان د يوه زاړه تړښتي ويي(واژۀ ترکيبی) په توگه د(لمراسمان= لم...

اطلس هېواد او سمندر(المغرب او اتلانتيک)

د المغرب (مراکش) يونليک: المغرب (موراکو)، يا په  غلط مشهور نامه (مراکش) يو شمال- لويديز افريقايي ټولواکی اسلامي هېواد دی. سوېل او سوېل ختيځ ته يې لويه  سارا اواړوندمديتراني هېوادونه (الجزاير، موريتانيا، تونس، ليبيا ...) ټيکاو لري او  ...

د (( يوې کره ليکنۍ پښتو)) پر بهير د ٌغلط مشهورو ٌ ناوړه اغېزه

ښاغلواو اغلو ليکوالو او رسنوالو! د پارسي ٌ تا ٌ تراغېز لا ندې د(چې) پرځای ( څو-  ترڅو...) مه کاروئ،او دٌ ازٌ   تر اغېز لاندې د ٌ د ٌ پرځای( د څخه: هرکلی، کتنه، ملاتړ، دفاع، مخنيوی...) ! ژبه او ژبني توکی يا يوونونه (واحدونه) له غږونو ن...

شپږگونې پښتو (ياگانې) (يوه فونېتيکي - فونيمېکي او ارتوگرافيکي شننه)

يوه کره ليکنۍ پښتو ٣۶ اوازونه (phonemes) لري، خوابېڅې(الفبې) يې تردېر شو نښو(توريو يا حرفونو) تېری نه کوي. له اوو  واوېلو (vowels) څخه يې يوازې درې دا ليکنۍ نښې يا توري(و-ا-ی) لري. د زور(فتحې)او زورکي لپاره(-ه) له پخواراهيسې، هغه هم يوازې په پ...