رهبری جدید طالبان و سرنوشت جنگ و صلح


  • 4 کاله دمخه (21/09/2020)
  • محمد هاشم قیام
  • 1096

 با نشر خبر کشته شدن ملا اختر محمد منصور رهبر گروه طالبان یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای بسیاری از مردم مطرح است این می‌باشد که گفتگوهای صلح به کجا خواهد رسید و رهبری جدید طالبان در برابر تلاش‌های صلح افغانستان چه موضعی را در پیش خواهد گرفت. اولویت اول برای مردم افغانستان صلح است و این را نمی‌توان انکار کرد. جنگ هرچه طولانی‌تر شود به همان اندازه خسته کننده‌تر، خراب کننده‌تر و تباه کننده‌تر است. این که جنگ نتیجه‌ای جز خرابی و ویرانی و بدبختی ندارد، مردم افغانستان به خوبی تجربه کرده اند. مردم افغانستان زمانی که جنگ بر ضد حکومت تحت حمایت شوروی سابق را شروع کردند، به این امید بودند که با خاتمه‌ی این جنگ، جنگ دیگری را شاهد نباشند. اما پیروزی مجاهدین برای مردم افغانستان صلح را ارزانی نداشت. یک جنگ جدید در کشور شروع شد و این جنگ بر سر قدرت و بخاطر عدم تفاهم و قناعت در تقسیم قدرت بود. مردم دیدند که این جنگ نیز به همان اندازه‌ی جنگ در برابر اشغالگران مخرب، کشنده، ویران کننده و تباه کننده است.

زمانی که طالبان آمد و جنگ و گریز در برابر این گروه ادامه یافت، نیز دیده شد که این جنگ همان طعم تلخ را دارد که جنگ در گذشته داشت. سقوط حکومت طالبان و استقرار دولت جدید در افغانستان هرچند که امیدواری‌هایی را برای پایان جنگ در افغانستان به همراه داشت، اما به هر دلیلی که بود این امیدواری‌ها محقق نشد و جنگ در افغانستان ادامه یافت. جنگ از سوی گروه طالبان و حزب اسلامی و شبکه‌ی حقانی در برابر نیروهای دولتی و بین‌المللی مستقر در افغانستان. اما نقطه‌ی اشتراک این جنگ نیز به مانند سایر جنگ‌ها، همان تباهی، ویرانی، و بربادی مردم بود. حتی در این دوره از جنگ دیده شد که خسارات و تلفات به مراتب بیشتر است و غیرنظامیان بیشتر از پیش شکار این جنگ می‌گردند. انفجارهای کنار جاده‌ای همواره موترهای غیرنظامیان را هدف قرار می‌دهند. در انتحارها نیز اغلب این غیرنظامیان است که قربانی می‌گردند. پس این نشان می‌دهد که جنگ تحت هر عنوانی که ادامه یابد، فقط بربادی و خرابی را برای مردم به ارمغان می‌آورد و نتیجه‌ای دیگری ندارد.
از اواخر سال گذشته به این سو امیدواری‌هایی در نزد مردم ایجاد شده بود که مذاکرات صلح روی دست گرفته شود و جنگ در افغانستان خاتمه یابد. اما گفتگوهای آغازین صلح به دلیل اعلام مرگ رهبر سابق طالبان به تعویق افتاد. بار دیگر روند مذاکرات در شکل دیگر و این بار به صورت چهارجانبه و میان نمایندگان دولت‌های افغانستان، پاکستان، چین و ایالات متحده امریکا از سر گرفته شد که به علت‌هایی این مذاکرات به خاطر تشدید عملیات نظامی از سوی طالبان با تعلیق مواجه شد. اینک که این مذاکرات دوباره از سر گرفته شده است، خبر کشته شدن رهبر فعلی طالبان ملا اختر محمد منصور که به جای ملا محمد عمر رهبری طالبان را عهده دار شد به نشر می‌رسد. خبر کشته شدن و هدف قرار گرفتن رهبر طالبان دقیقاً در زمانی به نشر می‌رسد که از توافق میان حزب اسلامی گلبدین حکمتیار با دولت نیز گزارش داده می‌شود و قرار است این گروه با دولت مصالحه کند.
بسیار واضح است که با کشته شدن رهبر فعلی طالبان، اعضای رهبری این گروه تلاش خواهند کرد خلاء وجود او را پر کنند. گفته می‌شود گروه طالبان فرد جدیدی را بنام هبت الله آخندزاده به عنوان رهبر خود انتخاب کرده است.
اکنون برای بسیاری از مردم این سوال وجود دارد که رهبر جدید طالبان به تلاش‌های صلح روی خوش نشان خواهد داد و یا این که به مانند ملا اختر محمد منصور بر جنگ تاکید خواهد کرد. به نظر بسیاری‌ها رهبر جدید طالبان نیز راه گذشتگان خود را ادامه خواهد داد. اما آنچه تجربه نشان داده است اینست که طالبان دیگر نمی‌توانند با این روش به اهداف شوم خود دست یابند. مرگ ملاعمر و ملا اختر منصور باید درس عبرتی برای طالبان شوند، زیرا نشان داد که حتی رهبران این گروه نیز مصئون نیست و تروریزم در هرجایی که باشد، دیگر پناه مطمئن نخواهند داشت.
روزنامه سرخط‬