ښاغلي محمد طاهرکاڼي شعرونه
د پښتو ژبې تكړه شاعر ، ليكوال او ژباړن محمد طاهر كاڼى په ۱۳۴۴ لمريز ( ۱۹۶۵ زېږديز ) كال كې د كندوز ولايت د دښت ارچي ولسوالۍ د سلېمانخېلو په سيمه ( شېرخان جم ) كې زېږېدلى دى. لومړنۍ زده كړې يې تر نهم ټولګي پورې د دښت ارچي ولسوالۍ د دوران كلي ( كوكچې ) ښوونځي كې ترسره كړې دي. په ۱۳۶۰ لمريز كال كې د كابل د رحمان بابا لېسې په نهم ټولګي كې شامل او په ۱۳۶۳ ل كال كې ددغې لېسې له دولسم ټولګى نه فارغ شو. د همدغه كال د كب په مياشت كې پوځي خدمت ته د سرتېري په توګه جلب شو. له نږدې يونيم كال پوځي چوپړ نه وروسته په ۱۳۶۵ ل ( ۱۹۸۶ ز ) كال كې شوروي اتحاد ته د لوړو زده كړو لپاره ولېږل شو او د اوكراين جمهوريت د لووف د ښار په پوهنتون كې شامل شو. په ۱۹۹۱ ز كال كې يې د ډېر ښه ( سره ) ديپلوم په تر لاسه كولو سره نوموړى پوهنتون د كولتور پوهنې او پېداګوجۍ په څانګه كې د ماسټرۍ په پوهنيزې درجې سره پاى ته ورساوه. دوه كاله په هماغه ښار كې پاتې شو او په ۱۹۹۳ ز كال كې د كډوال ژوند په ستونزمنو كږلېچو كې روسيې ته ورسېد. له ۱۹۹۶ كال نه راپدې خوا يې په پرله پسې ډول د هېواد په بېلابېلو مجلو ، مهالنيو او ورځپاڼو ، په تېره بيا كډوالو رسنيو كې ليكنې او ژباړنې خپريږي او په دې وروستيو كلونو كې يې ليكنې له بېلابېلو افغاني انټرنېټپاڼو نه هم لوستونكي لوستلاى شي. له محمد طاهر كاڼي سره د ژورناليستۍ ، هنرمندۍ او سندرو ويلو استعداد هم مل دى. په ۱۹۹۷- ۱۹۹۸ كلونو كې په ماسكو كې د (( اواز )) ورځپاڼې او په ۱۹۹۹ ز كال كې هم د (( كابل )) اونيزې پازوال چلونكى وو.
د محمد طاهر كاڼي د موسيقۍ او سندرو ويلو په برخه كې اړينه ده وويل شي چې د محصلۍ په پېر كې يې درې سندرې په راډيو افغانستان او تلويزيون كې هم ثبت كړې دي. لومړنۍ سندره چې دوى په ۱۳۶۸ ل كال كې په راډيو افغانستان كې ثبت كړه او خپره شوه هغه زموږ د هېواد د لوى ليكوال او شاعر ښاغلي سلېمان لايق يوه غزل وه ، نوموړې غزل محمد طاهر كاڼي پخپله كمپوز كړې وه چې څو بيتونه يې دادي :
بيا مې ساقي وليد د خيالونو په خوبونو كې
بيا د جنت حورې راته ناڅې په جامونو كـــې
زه د سـكـنـدر د ايينــې څــــه ګـــدا نــه يــــمـــه
زه هر څه ليدى شمه د ښكلو په مخونو كـــــې
زه كه مى پرست نه يم نو څه به شم او څه به يم
ژوند يوه نشــه ده ددې خــاورې په رګونو كې
دويمه سندره چې په هماغه كال كې يې په تلويزيوني دېرې مجلس كې ثبت كړه هغه د شاعر عزيز تحريك دا غزل وه :
چې ستا په ښكلو سترګو مې نظر ولګېده
په تامې خاموشي مې خود شرر ولګــــېده
درېيمه سندره يې د ۱۹۹۱ ز كال په ژمي كې په راډيو ټلويزيون كې ثبت كړه. ددې سندرې شعر محمد طاهر كاڼي او استاد ګلزمان په ګډه جوړ كړى وو چې كمپوز يې د ښاغلي ګلزمان وو. ددغې سندرې سر داسې وو:
راشه چې د خـــوږ زړګــي حـــالونه تاته ووايم
هېڅ درتـه نور نه وايم ، هېڅ درته نور نه وايم
شاعر ، ليكوال او ژباړن محمد طاهر كاڼي اته كاله مخكې د عبدالباري جهاني او پيرمحمد كاروان يو شمېر غزلې هم په ځينو نويو او ځينو زړو كمپوزونو كې چمتو كړې چى نږدې يو يو نيم ساعته ټيكلى ((سي ډي )) ترې ثبتېداى شي.
محمد طاهر كاڼي د ښوونځي په اتم ټولګي كې په شعر ليكلو پيل كړى دى. لومړني نظمونه يې نه دي ساتل شوي. له ۱۹۸۶ - ۱۹۸۷ز كلونو راپدې خوا يې بيا كله كله د شعر نړۍ ته د اندونو او واندونو لړۍ وراوږده كړې ده. ددوى خپاره شوي اثار دا دي :
۱. (( تنكۍ پاڼې )) د شعرونو ټولګه د ۱۳۷۹ ل ( ۲۰۰۰ ز ) كال ماسكو ټاپ.
۲. افغانستان زما وروستۍ جګړه ( ژباړه ) د ۲۰۰۱ ز كال پېښور ټاپ.
۳. كوچنى شاهزاده ( ژباړه ) د ۲۰۰۲ ز كال ماسكو ټاپ.
۴. افغانستان له شخصي دوسيې څخه ( ژباړه ) د ۲۰۰۳ ز كال پېښور ټاپ.
۵. د ماسكو لاس ( ژباړه ) د ۲۰۰۳ ز كال پېښور ټاپ.
۶. د جرمني امپراتورۍ افغاني جګړه ( ژباړه ) د ۲۰۰۴ ز كال پېښور ټاپ.
۷. افغانستان او د پامير پر سر شخړه ( ژباړه ) د ۲۰۰۵ ز كال پېښور ټاپ.
۸. په منځنۍ اسيا كې لويه لوبه ( ژباړه ) د ۲۰۰۶ ز كال پېښور ټاپ.
ناچاپ اثار يې دادي :
۱. بهرنى ليكوال ( راټولونه او ژباړه )
۲. سندرغاړى ( د روسيې كلاسيك او اوڅار ليكوال (( ل . ن . تولستوى )) د يو شمېر غوره داستانونو ژباړه )
سربېره پردې يو شمېر هنري او مستند فلمونه يې هم پښتو ته راژباړلي او وياندي يې هم دوى پخپله كړې ده چې دلته به يې نوملړ وښودل شي :
هنري فلمونه :
۱. د (( تيتانيك )) امريكايي هنري فلم ژباړه.
۲. د (( اسلام ظهور )) امريكايي هنري فلم ژباړه.
د مستندو فلمونو ژباړه چې د (( ژويو او الوتونكو نړۍ )) له لړۍ نه دي نومونه يې دادي :
۱. تمساح ۲. ګوربتان ۳. د كايوت لېوه ۴ . د ګريزلې يږې ۵. زمريان ۶. د بېزوګانو نړۍ او څو نور فلمونه.
بايد وويل شي چې په ۲۰۰۴ ز كال كې په جرمني كې د افغانستان د كولتوري ودې ټولنې له خوا محمد طاهر كاڼي ته د مهمو او ارزښتناكو اثارو د ژباړې له كبله د (( بېنوا )) د ژباړې ډالۍ ( جايزه ) وركړ شوه او ددغې درنې ډالۍ وياړ يې په برخه شو