زن که نیمی از پیکر حامعه ما است، نمیتوان از نقش سازنده اش چشم پوشید. مقام و منزلت والای مادرو زن در سرزمین باستانی و مردخیز ما قابل افتخار و ستایش است.
یکی از شاخصه های توسعه جامعه انسانی حضور فعالانه زنان در خدمات و فعالیتهای عرصه های ګوناکون سیاسی، تاریخی، علمی، اجتماعی، اقتصادی، ادبی و فرهنګی میباشد، زیرا زنان با داشتن دانش، ذکاوت، خردمندی، هنرمندی، تدبیر، وفاداری و دلسوزی نقش مو‌ثر و سازنده میتوانند ایفا نمایند. زن به حیث یک مادر مهربان ومحبوب، خردمند، پاک اندیش، خانواده دوست، آګاه به آداب و رسوم زمان، دلیروآګاه از امورات سیاسی، اجتماعی وفرهنګی جامعه میتواند پیام آور صلح وآرامی وشګوفانی جامعه باشد.
در فرهنګ وادبیات کشورما مقام زن بمثابه یک مادر و مربی شایسته در پرورش ارزشهای والای انسانی، مهر و محبت، عطوفت، تربیت، برده باری، اخلاق، عفت، ذیرکی وذکاوت، شرم وآداب، ایمان به خداوند وشکیبایی، اعتقاد به سرنوشت، صمیمیت وصداقت نسبت به شوهرو دها صفات وخصایل پسندیده دیګر انسانی در خور ستایش وحرمت است.
با نام محترمه جمیله زمان انوری که از جمله نطاقان وګویندګان موفق، ورزیده وژورنالیستان برجسته کشور ما است، هموطنان عزیز ما آشنا اند. خانم جمیله زمان انوری که یک زن مهربان و صاحب مزاج ظریف لطیف وملایم، صبور، متواضع و برده بارو دارای اخلاق پسندیده و رفتارو کردارصمیمانه هستند در رشد و غنای عرصه های ادبی و فرهنګی کشور ما مانند ستاره درخشان مشعل برجلال ګویندګی را در وطن ما فروزان نګاهداشته اند.
خانم جمیله زمان انوری از جمله ګویندګان ونطاقان موفق و با تجربه است. نامبرده با ذکاوت، زیرکی، دانایی، فهم و دانش مسلکی که دارند و داشتند، برنامه ها و پروګرام های رادیووتلویزون وقت را شاداب ودلچسب ساخته بودند.
محترم ملزم که یکی از شاعران ورزیده و شخصیت برجسته دنیای ادب وفرهنګ کشور مااست، در وصف شخصیت اجتماعی، ادبی وفرهنګی محترمه جمیله زمان انوری قطعه شعری سروده اند، که توجه شما ادب دوستان عزیز را به آن جلب مینمایم:
هدیه شاعر اثر ملزم
یک خانم باحس وخبیر است جمیله یک بانوی دانا وبصیر است جمیله
صافی تر از آینه و پاکیزه تر ازآب خوشبوی ترازمشک وعبیراست جمیله
این خانم باتربیه درعالم عرفان رخشنده تر ازماه منیر است جمیله
وی جفت جناب انوری وصاحب فضل است هم درخور اوصاف کثیراست جمیله
درښونځی بلقیس اګرهست معلم درمکتب اخلاق مدیراست جمیله
کوشش کند این زن بره تربیه طفل درمسلک تعلیم دبیر است جمیله
دوشیزه ګکانراچوخودش تربیه سازد خوش طینت وپاکیزه چوشیراست جمیله
این خانم شایسته بود درخور تمجید عالی منش وپاک ضمیر است جمیله
ملزم چه کنی مدح زنی را که به فرهنګ
در عرصه این شهرشهیر است جمیله
سال سرودن شعر (۱۸-۱۲-۴۵)
این چهره برازنده و ممتاز در (۲۸) حمل سال(۱۳۲۱)هجری شمسی در کابل درباغ علی مردان در کوچه محمدزایی ها دریک خانواده روشنفکر چشم به دنیا ګشود. نامبرده بعد از ختم تحصیلات عالی از لیسه ملالی در شهر کابل به پوهنځی تعلیم و تر بیه شامل ګردید. در سال (۱۳۴۴)هجری شمسی بعد از سپری نمودن تحصیلات از پوهنځی تعلیم وتربیه در بخش های مختلف تعلیم وتربیه ایفاء وظیفه نموده اند.
در ولایت کندوزدر لیسه بلقیس به حیث معلم بعدا سر معلم مکتب سپس مدیر مکتب و نظر به لزوم دید وزارت تعلیم و تربیه در شهر کابل به حیث مدیر عمومی مکاتب دختران، مدیر عمومی نظارت تعلیم و تربیه شهر، مدیر عمومی میتودیک و پروګرام های تحصیلات عالی ، مدتی به حیث مشاور ریاست کودکستان ها ، بعدا به صفت میتودیست مرکز علمی میتودیک واستاد اکمال تخصص معلمان و چند سال اخیر بحیث کادر مسلکی ریاست تفتیش وزارت تعیلم و تربیه اجرای وظیفه مینمودند.
محترمه جمیله زمان انوری در جریان وظایف در چندین سیمینار های روانشناسی ، پیداګوژی، اداره و نظارت که تحت استادان آلمانی دایر ګردیده بود فعالانه سهم داشتند که مورد ستایش و تمجید آنها قرارګرفته وتصدیقنامه های هم بدست آورده اند.
در سال (۱۹۸۱) عیسوی میلادی با یک تعداد از مدیران مکاتب تعلیم و تربیه برای اشتراک در یک سیمیناری تعلیمی مدت یکماه عازم دهلی جدید ګردیدند وبعد از ختم سیمینار با سند فراغت دوباره به وطن برګشتند.
در سال(۱۳۶۴) هجری شمسی از طرف ناحیه سوم شهر کابل بعنوان وکیل در شورای نمایندګان مردم نامزد ګردیدند که با اتفاق آرا برای یک دوره انتخاباتی پذیرفته شدند. نامبرده به کشور های مختلف خارجی جهت بازدید سیستم تحصیلی سفرهای داشتند که صاحب تقدیرنامه ها و تحسین نامه ها ګردیده اند.
نامبرده در دیار غربت با فامیل خود در کشورهالند زندګی مینماید.
با محترمه جمیله زمان انوری به خاطری معرفی بیشتر شان مصاحبه‌ء داریم که توجه شما عزیزان را بآن جلب می نمایم.
با عرض ادب وحرمت اجازه دهید پرسش های خود را آغاز نمایم.
پرسش : با نام شما به حیث ګوینده و نطاق سابقه دار رادیووتلویزون وقت هموطنان ما آشنا اند. مهربانی نماید در مورد آغاز ګویندګی تان واینکه چګونه به این دنیای هنری وارد شدید ومشوق شما درین راه کی بود معلومات دهید؟
پاسخ : نسبت علاقمندی فراوان که به ګویندګی داشتم همیشه در فعالیتهای فرهنګی مکتب اشتراک میکردم آرزو داشتم با فعالیت درعرصه های فرهنګی مصدر خدمت شایسته در کشورم ګردم، به همین دلیل در سال(۱۳۳۷)هجری شمسی که هنوز در صنف دهم مکتب بودم، به ریاست رادیو افغانستان وقت که در پل باغ عمومی جوار وزارت مخابرات موقعیت داشت جهت شمولیت و اجرای وظیفه در رشته نطاقی مراجعه نمودم وبعد از سپری نمودن موفقانه امتحان بعنوان ګوینده آغاز به کار نمودم.موفقیت ها و افتخاراتی که من درعرصه های ګوناګون زندګی خود داشم ودارم به خصوص در فعالیتهای فرهنګی ام نقش فامیلم خیلی ها برجسته است.
پرسش : اولین ګویندګی شما از کدام برنامه آغاز شد وچه احساسی داشتید؟
پاسخ : اولین ګویندګی من از اخبار(۸) صبح که به صورت زنده پخش میګردید آغازشد.
زمانیکه من در عقب میکروفون قرار ګرفتم قلبم میلرزید وشاید صدایم هم میلرزید.میترسیدم که در خوانش اخبار سکتګی رخ ندهد، خوشبختانه که خوب ګذشت ومورد تشویق مسوولین قرار ګرفتم وباروحیه خوبتروبهترپیش رفتم. ناګفته نباید ګذاشت زمانیکه تلویزون ملی شروع به فعالیت کرد به عنوان ګوینده رادیووتلویزون با خاطرات بسیارخوب واندکی هم خراب مدتی (۳۵)سال به این وظیفه ادامه دادم. از مردم پرغرور خویش سپاسګزارم که مرا پذیرفته بودند که تا اینجا رسیدم.
پرسش : به نظر شما اولین خانمی که به حیث نطاق در رادیو افغانستان به فعالیتهای فرهنګی وګویندګی آغاز نمود کی بود؟
پاسخ : به پاسخ پرسش شما به عرض برسانم اولین خانمی که درین عرصه پا ګذاشته ا ند خانم (لطیفه کبیرسراج) بود که از جمله بهترین و با استعداد ترین چهره فرهنګی کشورما است.ومن دومین نطاقی بودم که در پهلوی آنها به کار ګویندګی آغاز نمودم.
پرسش : زمانیکه به شغل ګویندګی آغاز نمودید آیا شرایط محیط ماحول برای شما مساعد بود یا خیر؟
پاسخ : شما میدانید که ما در یک کشورسنتی زندګی میکنیم، بخواهیم نه خواهیم در برابر نقش وفعالیت مثمری زنان مشکلات وپروبلم های موجود بود واست. ولی بهر حال من توانستم با همکاری فامیلم وبه کمکی همکارانم، مردمم با این مشکلات مبارزه نمایم.
پرسش : دررادیووتلویزون علاوه بر خوانش خبردربرنامه های دیګر هم فعالیت داشتید یا خیر؟
پاسخ : با کمال افتخار باید به عرض برسانم در رادیووتلویزون نه تنها به حیث ګوینده اخبار بلکه در برنامه های دیګر مانند: برنامه های زن وجامعه، برنامه های ملل متحد، اعلانات تجارتی، داستان های دنباله دارویک تعداد برنامه های دیګر تا سال (۱۳۷۲) اجرای وظیفه نموده ام.
پرسش : به نظر شما ګویندګی برای طبقه اناث مسلک جالب وقابل قبول است یا خیر؟
پاسخ : به نظرمن هنر ګویندګی برای خانم هایک شغل جالب، سنګین، خوب ودلچسپ است.
خانم ها همیشه دوشادوش مردان به این هنر والا مشغول بودند و هستند. قابل یادآوری است که درین هنری زیبا خانم ها نظر به احساس، ظرافت و عواطفی که دارند میتوانند با صدای مقبول، ګیرا و دلپذیر شان توجه بیننده و شنونده را زیاتر به خود جلب نماید.
پرسش : درمورد همکاران تان وبه خصوص محترمه فریده انوری که از جمله ژورنالیستان مشهوروورزیده و ګویندګان موفق ودرخشان دنیای ادب و فرهنګ کشور ما است چطور می اندیشید؟
پاسخ : اینجانب به همه نطاقان وهمکارانم بی نهایت احترام دارم ما باهم همکار نه بلکه مانند یک فامیل فرهنګی با هم جمع بودیم. محترمه فریده انوری این دکلماتورتوانا در دنیای ادب وفرهنګ کشور ما به حیث یک خانم با استعداد جایی خاص دارد.او با صدای دلنشین خویش هر پارچه شعری را که دکلمه میکند توجه بیننده وشنونده را به خود جلب نموده وهموطنان ما ازشنیدن صدای دلپذیرش احساس راحت و خوشی منمایند.واقعا استعداد بی نظیردارد.درباره این ستاره درخشان هر قدر بګویم باز هم کم است، یادش بخیر موفقیت برایش آرزو دارم.
پرسش : به نظر شما تعریف، نطاق یا ګوینده چه است، و همچنان در ګویندګی باید از کدام سلیقه ها و ویژګی های مسلکی استفاده نمود؟
پاسخ : ګویندګی ازجمله آن فنون ظریفه ء است که اګر با ریا ضت وممارست همراه شود میتوان هنرش خواند. تون ولحن آرام از ویژګی های یک ګوینده است.دررسانه های تصویری صدا، سیما وسوادعناصراصلی هنر ګویندګی است. نطاق یا کوینده باید از سواد کافی برخوردار باشد، دقت، توازن، بی طرفی، پشت کار، تسلط بالای زبان و ارتباط مستقیم با بیننده وشنونده حتمی است. همانګونه که ګفتیم ګویندګی هنر است در نظر ګرفتن اساسات نطاقی بسیار مهم است. یک نطاق زمانی موفق است مطلبی را که برای بیننده و یا شنونده ارایه مینماید، باید خود را در قالب مطلب بیاندازد تا بتواند آنرا به شکل درست تقدیم نماید. ناګفته نماند که چهره ساده و آراسته، لباس منظم، برده باری و شکیبایی، تواضع ورفتارنیکو، داشتن دانش مسلکی از صفات خوبی یک ګوینده است. خبرخواندن یک فن است، درخوانش متن ها، شعر، اعلانات اساسات مسلکی نطاقی باید درنظرګرفته شود. بدترین نوع ګویندګی چیغ زدن است. درهر رشته اګر انسان خواسته باشد دیپلوم آنرا بدست می آورد مګردرهنر ګویندګی کوشش، ریاضت عشق وعلاقه بیشتر درکاراست. بدبختانه درین اواخردر تلویزون های مختلف هر کسی که خواست یک مطلب را بدون در نظر داشت اساسات مسلکی ګویندګی بیان میدارد که سخت متاثر کننده است ودلیلش اینست که ګویندګان ما بدون تدریس مسلک ګویندګی و بدون سپری نمودن کورسهای مسلکی نطاقی به ګویندګی میپردازند، در حالیکه در ګذشته هابا امکانات کمتر اکثری ګوینده های رادیووتلویزون ملی اساسات نطاقی راتحت نظر استادان ورزیده ومجرب داخلی و خارجی آموخته اند، که آنها بسیار خوب درخشیده اند، که بدبختانه فعلا همچوچیزی وجود ندارد.
پرسش : شما ازتدریس کورسهای نطاقی وګویندګی وازاثر ګذاری ونقش استادان داخلی وخارجی درین زمینه یادآور شدید. آیا شما هم این کورسها را تعقیب نموده اید یا خیر؟
پاسخ : بلی من هم با یک عده از همکاران خود دو کورس دراز مدت را در رشته ګویندګی و نطاقی تعقیب نموده ام، که از اهمیت فراوان برخوردار بود.در تدریس این کورسها، ما تحت نظراستادان مجرب خارجی بنامهای( استاد مهربان نظروف ازجمهوریت تاجکستان وفریمن از کشور امریکا) قرارداشتیم که تاثیر فوق العاده در کارهای ما داشت.
پرسش : پشت کار و توانمندی ګویندګی ا زجمله اساسات اولیه ګویندګی به شمار میرود. از نظرشما تا کدام حد درګویندګان نسل امروز محسوس است؟
پاسخ : عدم سپری نمودن دوره مسلکی نطاقی وکورسهای ګویندګی ونداشتن مطالعه کافی زمینه توانمندی ګویندګان را تحت سوال قرار میدهد.
پرسش : به نظر شما یک نطاق یا ګوینده باید به کدام اصول و موازین ژورنالیستیکی توجه نماید؟
پاسخ : نطاق باید احساس کند که عملا دربرابرمخاطبان زنده اش قرار دارد، مانند واعضانی که درمنبرویا رهبرانی که درتریبون صحبت میکنند، مخاطبش را بیابد ودرکش کند.
پرسش : آیا در نحوه ارایه یک خبر سبک های خاص نیز وجود دارد یا خیر؟
پاسخ : طبعا در ګویندګی سبک های خاص وجود دارد. مثلا خبر مژده دهنده، خبرمتاثرکننده که هر کدام از ویژګی های خاصی سبک ها برخوردار است.از لحاظ مسلکی خوانش خبر ژانر ویژه ء خود را دارد که ګوینده باید به ژانر خبری آشنا باشد.ګوینده باید تلاش نماید که یک خبر را با حرکات و به اصطلاح ژست های آزاد خبر بخواند درین حالت ګوینده احساسی راحتی و آرامش مینماید و بیننده با شنیدن خبر بیشتر لذت میبرد.
پرسش : شما کدام برنامه های رادیووتلویزون رابیشترخوش داشتید و دارید؟
پاسخ : به شما معلوم است که بنده (۳۵) سال تمام در رادیووتلویزون کشورم تازه ترین اخبار روز را قراءت کردم. در سال (۱۳۳۷) از اخبار (۸) صبح که به صورت مستقیم نشر میشد به نطاقی شروع کردم ودرسال (۱۳۷۲) با خواندن اخبار ساعت (۸) شب با وظایفم خداحافظی نمودم. باید بګویم همه برنامه هایکه از طریق رادیووتلویزون کشورم پخش میګردد دوست دارم مګر علاقه فراوان به شنیدن و دیدن تازه ترین اخباردارم، زیرا از تازه ترین رویدادهای منطقه و جهان آګاهی حاصل مینمایم یعنی مقصدم این بودکه علاقه زیادتر به شنیدن اخبارروزمره دارم.
پرسش : بهترین خاطره های کاری تان در رادیووتلویزون چه است؟
پاسخ : من درفعالیت های کاری خود با خاطره های خوش و اندکی تلخ مواجه شدیم. خاطره ها زیاد است می خواهم از آنجمله چند خاطرهء را بیان نمایم. خاطره های خوش من این است: زمانیکه جمهوریت دموکراتیک سردارمحمد داود خان به پیروزی رسید. اولین پیام ریاست جمهوری افغانستان به صدای خودم ومتن پشتو آن به صدای مرحوم داکتر حسن شیرزی بګوش هموطنان ما ازطریق رادیوپخش ګردید. وهمچنان درسال(۱۳۶۲) هجری شمسی به عنوان مادرشایسته سال انتخاب ودیپلوم افتخاری نطاقی وجایزه مطبوعاتی را دریافت کردم.
پرسش : منحیث یک ګوینده سابقه دار و با تجربه برای نطاقان نسل جوان کشور ما چه پیامی دارید؟
پاسخ : چنانچه شما میدانید پس از جنګ های چند دهه اخیر کشورهمهء روشنفکران ومنجمله نطاقان اجبارا در خارج از کشور بسر میبرند ویادرداخل کشورجنګ زده افغانستان. پيامی من به آنانی که دوراز وطن آبایی شان زندګی میکنند اینست که برای لحظهء هم وطن شان را و وحدت ومشارکتی ملی شان را فراموش نکنند.و به نطاقان وګویندګان نسل جوان که در داخل کشوربه کار ګویندګی میپردازند به دامان آنانی نه غلطندکه خواه ما خواه با افکار بیمار شان حد اقل افتخاراتی ملی مانرا که هم میخواهند به باد فنا بدهند.
پرسش : مهربانی نموده توضیح دهید که چرا راه مهاجرت را در پیش ګرفتید، ودردیار مهاجرت وغربت مشغول کدام نوع فعالیت های اجتماعی، ادبی وفرهنګی هستید؟
پاسخ : دراثر جنګ های خونبار وغم انګیزی که در شهر کابل صورت ګرفت ونسبت مشکلات حیاتی ونابسامانی شدن ودګرګون های وضع اجتماعی کشور، وحشت، چور وچپاول اجبارابا اجرای آخرین برنامه اخبارشب ازوظایفم خداحافظی کرده وراهی دیارهجرت ګردیدم. فعلا چندین سال است که در کشورهالند زندګی دارم. قابل یادآوری میدانم که در دیار هجرت نیز کارکرد هایم از دیدګاه مردم مهربانم بدورنبوده وبدین دلیل در سال(۲۰۰۲) ع،م که بعد از دو دهه لویه جرګه اضطراری درکابل تدویر میګردید از افغانهای مقیم اروپا دعوت بعمل آمد تادو نفر نماینده شان را جهت شرکت در لویه جرګه اعزام بدارند. خوشبختانه بنده ازجمله کاندیدا بودم و با بدست آوردن رای بیشترین آرا دربین چهل هزار مهاجر افغان به عنوان نماینده در لویه جرګه اضطراری برای مدت یکماه عازم کشور محبوب مان ګردیدم و بعد ازختم لویه جرګه دوباره به کشور هالند برګشتم. قابل یاد آوری است که روزنامه نګاران ودست اندرکاران برنامه های مختلف تلویزون کشور هالند جهت مصاحبه از بنده دعوت بعمل آوردند که محتوای مصاحبه هایم منعکس کننده موضوعات لویه جرګه وتغیرات زندګی اجتماعی، سیاسی، تحصیلی ووضع قیودات بیش ازحد ګروه طالبان بالای خانمها و غیره بود.
همچنان قابل تذکاراست که یک تن از ژورنالیست های هالندی کتابی را به نشر رسانیدکه بیانګرواقعیت ها وبدبختی های پنج کشور منجمله افغانستان بود که خوشبختانه بازهم از بنده دعوت بعمل آمد تا مشکلات زنان و واقعیت های تلخ کشورم را با زندګی نامه خودم بیان دارم، کتاب متذکره بزبان هالندی حاوی یادداشت ها وعکسهای پنج کشور به چاپ رسیده.
باید یاد آور شوم نسبت فعالیت های که در کشورهالند داشتم ودارم، نظر به لزوم دیدبیوګرافی بنده با چندین قطعه اسناد معتبر دوره های کارم وکتاب که در هالند بچاپ رسیده را با یک قطعه فوتویم دریکی از موزیم های بزرګ هالند در شهر دنهاخ ازسال(۲۰۰۸)الی اخیرسال
(۲۰۱۱) ع،م به نمایش ګذاشته شده. که همهء این کارکردها وهمهء افتخارات بنده مربوط مردم رنجدیده کشورم و خانواده ام است.
پرسش : به نظر شما تاثیرات فاجعه بارجنګ بروضع ادبی وفرهنګی افغانها در داخل و خارج کشور چګونه ارزیابی شده میتواند؟
پاسخ : دروطن جنګ زده ما حوادث ورخداد های مهمی بوقوع پیوسته اما جنګ های کابل به حیث یکی از جنګ های غم انګیز، خونبار، ویرانګروچپاولګر ثبت تاریخ کشور مااست. فجایع وکشتار دوصد هزار شهروند معصوم و بی ګناه شهرکابل، ویرانی (۷۰)تا(۹۰) فیصد آبادی های شهر کابل، مجروح ومعلولیت ومهاجرت میلیونها انسان، چپاول وسرقت دارایی های ملی، تخطی های سریع حقوق بشر، افراط ګرایی های قومی ومذهبی، سوختاندن مکاتب ومراکزعلمی، ادبی ، فرهنګی وکلتوری همه از پیامد های شوم وآشکار این جنګ ها است. پیامی من به همه ادب دوستان ، فرهنګیان ومردم عزیز ما اینست که با اتحادواتفاق سراسری ملی واحترام به انسان وانسانیت دست بدست هم داده جلوجنګ و ویرانګری وطن عزیز مارا بګیریم تا با آمدن صلح سراسری وآرامی درکشور جنګ زده ما زمینه رشد وتکامل همه عرصه های زندګی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، ادبی وفرهنګی مساعد ګردد.
پرسش : شما درمورد مقام زن در عرصه های مختلف زندګی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی،علمی، ادبی وفرهنګی درداخل کشور چګونه می اندیشید؟
پاسخ : به شما بهترمعلوم است که افغانستان یک کشورسنتی است وهمیشه در ادوارمختلف تاریخی به اشکال مختلف زنان تحت ظلم و ستم مردان قرار داشته و هنوز هم دارند، امابآنهم زنان قهرمان و با شهامت افغان بادادن قربانی های فراوان درعرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی وفرهنګی کشورجایګاه خاص خویش را داشته ودارند. در میان مردم ما مقولهء وجود دارد که بسیار پر معنا است ودرآن ګفته شده است:(که انسان از ګل کرده نازکتروازسنګ کرده سختر است) اګراین سختی درباره عاطفی ترین وبرده بارترین موجود روی زمین یعنی زن ګفته شود مصداق بیشتر خواهد یافت، زیرا زن به ګل تشبیه شده ودفاتر شاعران بزرګ ازین تشبیهات زیبا آګنده است. ما بهترین زنان شجاع درادوار مختلف تاریخ ودرعرصه های مختلف داریم که نامهای شان ماندګار وثبت تاریخ کشور است. زن که مادر است، زن که همسراست، زن که خواهر است، زن است که بهترین نوابغ جهان رادر دامان خویش پرورده ونسل ها را تربیه کرده خلاصه اینکه زن ګرهګشای خانواده است باداشتن چنین اوصاف نیکو تحت ظلم ، ستم، تحقیروتوهین تعداداز مردان قرارمیګیرند. خداوند بزرګ فرموده است که جنت زیر پای پدرومادراست. ومادر یک زن است. در شرایط فعلی درباره زنان قهرمان افغان هر قدرګفته شود بازهم کم است. تا جایکه می بینم زنان وخواهران عزیز ما ازنیمه آزادی برخورداراند ودر عرصه های مختلف وظایف شان را با کمال صداقت وایمان داری انجام میدهند، امید است با متحد بودن شان و دفاع از حقوق شان مصدر خدمات خوبتر وبهتر به هموطنان خویش ګردند.
پرسش : شما موثریت ونقش وسایل ارتباط جمعی را در خشونت علیه زنان و اهانت و تحقیر مقام زن چګونه ارزیابی مینماید؟
پاسخ : به شما معلوم است که ما دریک کشور سنتی وقبیلوی زندګی میکنیم، عنعنات، رسوم، عرف وعادات ګوناګون دربخش های مختلف کشور ما حاکم است. زنان قهرمان کشور ما ازسالهای متمادی به اینطرف از حقوق خود محروم اند، ودر مقابل آنها خشونت های ګوناګون
وجود دارد.ناګفته نباید ګذاشت که این خشونت ها تنها درکشور مانه بلکه در یک تعداد کشور های دیګر هم موجود است. به نظر من تمام روشنفکران، قلم بدستان واهل خبره کشورما از طریق وسایل ارتباط جمعی یعنی روزنامه ها، مجلات، رادیوها، تلویزون ها، سینما ها، سایت های انترنیتی وغیره وسایل سمعی وبصری میتوانند در حل این معضله نقش وسهم فعالانه ادا نمایند. همچنان نهاد ها وکانون های فرهنګی با تدویر فعالانه جلسات، سیمینارها، کنفرانسها، ورکشاپ های تبلیغاتی وظیفه دارندتا در روشن ساختن ذهنیت عامه بپردارند، وبانظریات وپیشنهاداتی سالم ومعقول با اتفاق واتحاد سراسری ملی در راه حل این مشکلات ومعضلات مبارزه نمایند.
پرسش : پیام شما به بنیاد اتحادیه ژورنالیستان در داخل و خارج کشورما چه است؟
پاسخ : سوال بسیار خوب است. اتحادیه ژورنالیستان در داخل کشورفعالیتهای خوب ومثمری انجام میدهند، درجلسات، سمینارهای خود تصامیمی خوبی اتخاذ مینمایند، ودر قبال آن ژورنالیستان عزیزما وظایف خود را درحالات بسیار پر خطر به وجهه حسن انجام میدهند، مګرجای تاءسف اینست که یک تعداد ژورنالیستان ماهدف قرار میګیرندوجانهای عزیزخودرا از دست میدهند، واین حوادث تکان دهنده از طرف دولت به شکلی که لازم است برسی نمی ګردد. این ژورنالیستان انسان هستند، خانه وخانواده دارند، زندګی برای هرفردوفامیلش زیبا وشرین است مګر این زیبایی به تلخی مبدل میشود. آرزومندم که در مورد چنین تراژیدی ها دولت بیدارګردد واقدامات وتصامیمی لازمه اتخاذ نماید. ایکاش درخارج ازکشور نیز اتحادیه ژورنالیستان وجود میداشت، ممکن در بعضی از کشورها وجود داشته باشد اما درکشورهالند وجود ندارد. باوصفی آنهم فرهنګیان عزیز ما آرام نه نشسته اند، به کار وقعالیت خود ادامه میدهند که باعث افتخار هموطنان ما میباشد.
پرسش : پیام تان به زنان و مادران غمدیده کشور ما که امروز در شرایط خیلی ها دشوار زندګی مینمایند چه است؟
پاسخ : با اظهارسپاس ازشما آرزو دارم که در کشورعزیزوآبایی ما که زخمی وپارچه پارچه است، درقدم اول آرامش وصلح سراسری برقرارګردد، ومادران عزیز و زنان غمدیده کشور ما دیګر داغ جګرګوشه های خود را نه بینند وقطره اشک درچشمان شان سرازیرنشود. درقدم دوم آرزو دارم دیګرګلیم خودسوزی ها، تجاوزات جنسی، قطع نمودن انګشتان زنان، وبعضا سنګ سارنمودن زنان وازدواج های اجباری جمع ګردد، درعوض فضای صلح وآرامی وخوشبختی در کشور ما برقرارګردد تا مادران وزنان کشورما دور ازغم ودرد با اولاد های نازنین شان نفسی راحتی بکشند. به امیدخوشبختی وآرامی همه مادران وزنان کشورما افغانستان.
از شما سپاسګزارم که به پرسش های من پاسخ های قناعت بخش ارایه نمودید.به شما صحت و سلامتی و موفقیت های مزید خواهانم.
با اظهار سپاس و امتنان از شما آقای مسعود.
ګامی مهم ومثمری را که در راه معرفی فرهنګیان، ژورنالیستان، شعرا، نویسنده ها وقلم بدستان کشور در دیار غربت ومهاجرت ودور از وطن برداشته اید، نهایت ارزنده وقابل قدر است. در زمینه برای شما حوصله مندی، طول عمر توام با صحت وسلامتی آرزومندم، وازینکه از بنده نیز یادآوری نمودید اظهارسپاس بی پایان از شما موفق وسرفراز باشید.
باعرض حرمت وآرزوی سعادت شما و دوستان تان : انجنیرعبدالقادرمسعود