مرگ ملا عمر چگونه گفتگوهای صلح را لطمه زد


  • 4 کاله دمخه (21/09/2020)
  • وال‌استریت ژورنال
  • 1355

 اعلام مرگ ملا محمد عمر، رهبر پیشین طالبان سبب شد تا اختلافات روزافزونی میان اعضای ارشد این گروه به وجود آید. 

گفتگوهایی که هدف آن پایان جنگِ طالبان در افغانستان بود.
مرگ ملا عمر دو سال بعد از وقوع آن نشر شد. پنهان کردن این امر و خبرهایی مبنی بر مسموم شدن و قتل ملا عمر اختلافات میان این گروه را افزایش داده است. 
پاکستان در ماه‌های اخیر از نفوذ قابل توجهی که بر طالبان دارد استفاده کرده و این گروه را به میز مذاکره با حکومت افغانستان کشاند. 
این در حالی است که پاکستان برای سال‌ها به گونه مستقیم و غیر مستقیم از فعالیت‌های هراس‌افگنانه طالبان در افغانستان حمایت کرده است. 
با این هم طالبان برای نخستین بار به گونه مستقیم با دولت افغانستان دیدار کردند. 
در اوایل ماه جولای شهر مری اسلام‌آباد میزبان نخستین گفتگوهای صلح میان نمایندگان طالبان و دولت افغانستان بود. 
در این نشست قرار شد تا دو طرف در جلسه بعدی آجندای مشخص داشته باشند. 
دولت افغانستان اعلام کرده بود که اجندای‌شان آتش‌بس فوری خواهد بود. 
اما یک روز پیش از دایر شدن این نشست، مرگ ملا محمد عمر از سوی حکومت افغانستان اعلام شد. 
حکومت پاکستان، امریکا هم سپس بر آن صحه گذاشتند و سرانجام طالبان نیز که چاره‌یی نداشتند در اعلامیه‌یی مرگ رهبرشان را تایید کردند. 
مدت کمی پس از آن طالبان ملا اختر منصور، معاون ملا عمر را به عنوان رهبر جدید برگزیدند. 
این کار در کویته پاکستان صورت گرفت؛ اما همه رهبران طالبان در آن حضور نداشتند. 
همین امر سبب شد تا بسیاری از آنها جانشینی ملا اختر منصور را نپذیرند. 
هر چند گفته‌هایی مبنی بر این که ملا منصور به ملا عمر زهر داده است نیز نشر شد و به این اختلاف شدت بخشید. 
اکنون طالبان به چند گروه تقسیم شده‌اند. یکی از این گروه‌ها با ملا اختر منصور به عنوان رهبر جدید بیعت کرده؛ اما گروهی دیگر خواهان جانشینی ملا یعقوب، پسر ملا عمر است. 
همه این اختلاف‌ها سبب شد تا گفتگوهای صلح به حالت تعلیق در آید. 
ملا اختر منصور در یک نمایش قدرت یک پیام صوتی به نشر رساند و در آن گفتگوهای صلح را تبلیغ دشمنان خواند. 
او از سال ۲۰۱۰ به گونه فعال رهبری طالبان را در دست داشته است. 
ملا منصور در این پیام به طالبان توصیه کرد تا وحدت خود را حفظ کنند و به جنگ ادامه دهند. 
اما اشاره تلویحی به صلح هم داشت و گفت هر نوع گفتگو باید در چارچوب شریعت باشد. 
با این حال دیده می‌شود که در شرایط کنونی گفتگوهای صلح چندان امکان پذیر نیست. 
اختلاف‌ها میان طالبان سبب شده تا طرفِ صلح روشن نباشد و عملاً این گفتگوها متوقف شوند. 
اکنون باید حکومت افغانستان به گونه زیرکانه حرکات طالبان را زیر نظر داشته باشد. 
استفاده از فرصت به وجود آمده (اختلاف میان طالبان) یکی از راه‌های مناسب برای ضربه زدن به این گروه است. 
اما اگر گفتگویی در میان باشد و دوباره از سر گرفته شود، باز هم حکومت باید از هوشیاری کار بگیرد و این بار نگذارد پاکستان سد راه آن گردد. 
وال‌استریت ژورنال
سرخط ورځپاڼه