- 4 کاله دمخه (21/09/2020)
- ضمير سار
- 1339
د شمال د لومړۍ پښتو ادبي او کلتوري خپرونې پرخې د اووم کال لومړۍ او پرله پسې شپږويشتمه ګڼه له چاپه راووته.
په دغه مهالنۍ خپرونه کې پر زده کړو سربېره په شمال کې د پښتو ژبې د زده کړې پر وړاندې د ننګونو په اړه مضمونونه خپاره کړي دي.
د پرخې په لومړۍ پښتۍ د ((راځئ، چې سبق ووايو)) په مزار شريف کې د زده کړو د ارزښت په اړه د يو ورځني علمي سيمينار تصوير او په وروستۍ پښتۍ يې د افغان تکړه سياستوال وزير محمد ګل خان مومند بابا عکس راوړل شوی دی.
د پرخې سرليکنه ((راځئ، چې سبق ووايو)) ياد علمي سيمينار ته ځانګړی شوې ده، چې د شمال د خلکو عنعنوي اصلاحي جرګې د فرهنګي څانګې بلخ ادبي خوځښت له خوا په مزار شريف کې د هېواد د سترو ليکوالانو او پوهانو په ګډون د يوې ورځې لپاره په لاره اچولی و.
سرليکنه کې راغلي دي، چې په ياد سيمينار کې د کابل په ګډون د هېواد ځينو ولايتونو څخه يو شمېر فرهنګي شخصيتونو ونډه اخيستې وه، چې د پوهنيزو مقالو له لارې يې د زده کړې پر ارزښت خبرې وکړې؛ خو زياتوي، چې د زده کړې د عامولو لپاره ورته سيمينارونه کافي نه دي.
سرليکنه ليکي: ((مونږ پرته له دې چې د غه شعار ((راځئ، چې سبق ووايو)) ته په عملي بڼه د ژوند په چارو کې ځای ورنکړو؛ نو بيا دې تمه ونلرو چې د نړۍ نور قومونه ولې مخکې درومي او مونږ لا هم د ناپوهۍ په تيارو کې بند پاتې يو.))
((په شمال کې د پښتو ژبې د زده کړې په وړاندې ننګونې)) د شاه محمود کډوال ليکنه ده، چې په ښوونځيو کې په پښتو ژبه د زده کړو پر وړاندې يې پر خنډونو يې ليکلې ده.
شاه محمود ليکي، چې په ښوونځيو کې د پښتو ژبې د مسلکي ښوونکو نه شتون، د ښوونيزو چارو د سمبالوونکو نه پاملرنه او د ښوونيز غونډال نيمګړتياوې هغه څه دي، چې په پښتو ژبه زده کړې يې په شمال کې له ننګونو سره مخ کړي دي.
زده کړه له نورو سره د سيالۍ يوازينۍ لاره، د خوشال بابا وړاندوينه او پخواني پاټکونه د جاويد واک، استاد اسدالله غضنفر او بهرام خان ليکنې دي، چې په دې ګڼه کې خپرې شوي دي.
((له اسامه سره په واده پښېمانه نه يم)) د اسامه له کشرۍ مېرمنې سره د عزالدن سنيقره مرکه ده، چې حماد خان پښتو کړې.
همدارنګه په دې ګڼه کې د کر او کروندګر په لړۍ کې د زيرې په اړه مرکه خپره شوې ده، چې ضمير سار ترسره کړې ده.
((زما ژوند)) د حمزه بابا د ژوند او هنر څلورمه برخه او د ((زه او ته)) ناول درېيمه برخه چاپ شوي دي، چې ژباړې يې ذبيح الله احساس او زهرا کاکړ ترسره کړي دي.
د پرخې په وروستۍ ګڼه کې د ((ايله خو دلته پسرلی شو)) د شمال ميشتي شاعرانو د پېژندنې په لړۍ کې، چې د اسدالله نوري له خوا پر مخ وړل کېږي جمعه ګل رسولزوی، شهزاده برهاني، فريد تنها، ظاهر شاه ځيرک او محمد حکيم بلخي پېژندل شوي دي.
د يادونې ده، چې دغه مجله د شمال د خلکو عنعنوي اصلاحي جرګې په امتياز د بلخ ادبي خوځښت له خوا چاپېږي.