دستگير نايل فرهيخته مرد گسترۀ دانش و فرهنگ را گرامی بداريم


  • 4 کاله دمخه (21/09/2020)
  • پوهاند مجاوراحمد زيار
  • 1357

اکسفورد،۷-۷- ۱۲ ۲۰  


او در دامنه يی از کوهپايه های هندوکوه، در يکی از واديهای سرسبز و شاداب به نام((نهرين)) در يک خانوادۀ  کم بضاعت، ولی بافضل و دانش ديده به جهان کشود. پس ازآن که تعليمات ابتداييه و متوسط را در نهرين و بغلان به پايان رسانيد، رهسپار کابل شده، بکلوريايشرااز دارالمعلمين به دست آورد. سالی چند به حيث آموزگار در مکاتب و ليسه های مختلف به تدريس زبان و ادبيات پرداخت. سپس تحصيلات عالی مسلکی رادر انستيتوت پيداگوژی سيدجمال الدين به پايۀ اکمال رسانيد. مدتی در ليسه هاو مکاتب عالی وظيفۀ استادی راادامه داد.
هنوز جوانی بيش نبود که نخستين تجربه های شعرسرايی و نويسنده گی را به کار بسته، با مطالعۀ اثار ادبی و پشتکار زياد استعداد سر شارش را در زمينه پيهم رشدو شگوفايی بخشيد. او در مدت کمتر از يک دهه در نتيجۀکارکردهای  آفرينشی چشمگيری در ميان نسل جوان هرچه برا زنده تر درخشيد. رده های تعالی و ترقی رادر اين راه پيروزمندانه پی يک ديگری پيمود و ديری نگذشت که عضويت انجمن شاعران و نويسنده گان افغانستان را نصيب گرديد. 
بين سالهای ۱۳۶۴ و ۱۳۶۶خورشيدی دوعنوان از آفريده هايش، يکی گزينۀ داستان های کوتاه((و مادر حماسه آفريد)) و ديگری دربرگير طنزها((خانۀ کرايی)) از سوی آن انجمن به چاپ رسيد.
ازآن به بعددر رسانه های کشور حضور فعالی داشته است، ده هاشعر، مقالات ادبی وهنری، داستان ها و طنز هارا در روز نامه های انيس، هيواد، مجلۀ آواز،  نشريۀ راديو- تلويزيون، مجلۀ  ژوندون، ارگان نشراتی انجمن شاعران و نويسنده گان ومجلۀ عرفان، نشريۀ وزارت تعليم و تربيه پيوسته به نشر سپرده است.
نخستين جايزۀ ادبی را در سال ۱۳۶۲ خورشيدی طی کانکور داستان نويسی که از سوی وزارت اطلاعات و کلتور وقت راه اندازی شده بود، به دست آورد. دومين جايزۀ ادبی را به نام « خواجه کمال الدين خجندی» را به سال۱۳۶۳ در استان خجند تاجکستان نصيب گرديد. همچنان برای سومين بار در سال۱۹۹۷م در جشنوارۀ بين المللی کتاب که از طرف بنياد جهانی ژور ناليستان در اطريش برپاشده بود، به اخذجايزۀ مطبوعاتی کتاب بنام « فکری سلجوقی» نايل آمد.
از سال  ۱۳۶۹خورشيدی به بعد که برای اجرای وظيفه به خارج ازکشور رفت و به تعقيب آن در سال ۱۹۹۸م به کشور هالند پاهنده شد، آرام نه نشسته،کار و فعاليت ادبی و نويسنده گی را کما کان ادامه بخشيد. دهها مقاله، طنز و داستانش در گاهنامه های چاپی و رسانه های الکترونيکی بيرونمرزی اقبال نشر يافتند.
 در هالند، عضو انجمن پاسداران فرهنگ آريانا وعضو هيات تحرير مجلۀ فرهنگی(( نوروز)) وسپس به حيث مدير مسوول نشريۀ فرهنگی - سياسی ( راه نو ) اشتغال داشت. 
خامه پرداز چيره دست ما دستگير نايل از سال ۲۰۰۷م به اينسو که در لندن زنده گی پر بارش را سپری می کند، کار آفرينشی و پژوهشی را بيشتر از بيش گسترش داده است. با انجمن های ادبی و فرهنگی افغان هادر انگلستان و ديگر کشور ها ارتباط  برقرار نموده، همکاری قلمی را با مجله ها وسايت های انترنتی فردا، انجمن قلم افغان ها در سويدن، کابل ناتهه ، نور و وطندار مقيم المان  تحکيم بخشيده است. 
تاجای که از زيستنامۀ اش برمی آيد، آنچه در تشکل شخصيت ادبی-فرهنگی استاد نايل از همه نقش برازنده تری بازی کرده، اين است که  ساير مشغوليتها و وظايف رسمی از آموزگاری تا امور ديوانی باکارکردهای ادبی، نويسنده گی و فرهنگي اش ارتباط تنگاتنگی داشته است.
استاد دستگير نايل به مثابۀ يک فرهنگی مترقی وانسانگرا در سراسر آفرينش ها و پژوهشها، اعم از شعر، طنز ،داستان تا نقد ادبی و مقالات اجتماعی و سياسی، واقعيت های زنده گی هم ميهنان محروم و بلاکشيده را متبلور ساخته، تعهد و رسالت تاريخی اش را دراين راستا هرگز از ياد نبرده است.
آثار چاپی و غيرچاپی که نويسندۀ پرتلاش و گران ارج ما دستگير نايل تاحال به شکل کتاب تاليف و تدوين نموده، به يازده جلد ميرسند:
۱- ومادر حماسه آفريد ( داستان های کوتاه ) چاپ کابل،.سال ۱۳۶. 
۲- خانۀ کرايی ( مجموعۀ طنز ) چاپ کابل، .سال ۱۳۶۵خورشيدی. 
۳- بيرق های سرخ وسبز ( منتخبی از اشعار) چاپ ( دمحمود طرزی موسسه ) دنمارک، سال 2000 م.
۴- « نمک در شعر فارسی » در دوجلد ( مجموعه هشتاد مقالۀ ادبی- فرهنگی ) چاپ هالند سال ۲۰۰۵م.
۵-« عشق درغربت» باز نويسی برخی ازداستان های گذشته وافزايش چند داستان نو، چاپ هالند، سال ۲۰۰۵م.
۶- «خانۀ کرايی» باز نويسی طنز های گذشته وافزايش چند طنز ديگر، چاپ هالند سال۲۰۰۶م.  
 ۷- « خاطرات جنگ تالقان » داستان مستند ميانه آمادۀ چاپ. 
 ۸- « از مسافرت تا هجرت » خاطرات مهاجران افغان در اروپا در دو مجلد امادۀ چاپ .
۹- « در ميلاد خورشيد» دفتر شعر؛ امادۀ چاپ. 
 ۱۰- « ياد داشت هايی از تاريخ »، ياد داشت هايی از جنگ ها و کشمکش ها برای کسب قدرت از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۱ م که امادۀ چاپ اند.
۱۱- مجموعه ای از مقالات سياسی، اجتماعی ، هنری وفرهنگی به تعداد ۱۵۰ مقاله که اکثرا در سايت های انترنتی ومجله های بيرونمرزی منتشر شده اند. 
ما خوشبختيم که يک چنين شخصيت والای ادبی- فرهنگی راحالا در انگستان در کنار خود داشته، از تجارب و اندوخته های علمی و فرهنگی شان بهره برده، محافل و نشست های مارا هرچه بيشتر غنا و رنگينی بخشيم.
سپاس فراوان از فوتو ژورناليست پرتلاش محترم فقير ميوند مسوول انجمن هنروفرهنگ افغانستان وگرانقدر نيلوفر نايل که با تدوير محفل امروزی به بهانۀ گراميداشت شصت و پنجمين زادروز استاد دستگير نايل اين فرصت را نيز به ما ميسر ساخت تا از کارکردهای آفرينشی و پژوهشی شان يادی کرده باشيم. 
شصتمين بهار زنده گی استاد نايل فرخنده باد!