سمسور

براساس گزارش‌ها، پس از نبرد و درگیری میان جناح‌های طالبان و وارد شدن تلفات سنگین، آنها در یک جلسه‌ در پاکستان به آتشبس و تبادلهی زندانیان شان توافق کردند. در گزارش‌ها آمده است که دو جناح رقیب در میان گروه طالبان در جلسه‌ای در کویتهی پاکستان به آتشبس و تبادلهی زندانیان همدیگر توافق کردهاند. روز جمعه نمایندگان گروه انشعابی ملا محمد رسول آخوند در کویتهی پاکستان، رهبران ارشد طالبانی را که طرفدار ملا اختر محمد منصور هستند، ملاقات کردهاند.

این گزارشها در حالی به نشر می‌رسد که هنوز به درستی معلوم نیست که آیا ملا اختر محمد منصور، رهبر جدید این گروه زنده است یا خیر. هرچند دولت افغانستان زخمی شدن او را در یک جلسه در پاکستان تأیید کرد، اما طالبان این خبر را رد کردند و پس از گذشت نزدیک به یک هفته، یک نوار صوتی به نشر رساندند و در آن ادعا کردند که اختر محمد منصور زنده است.

هرچند جزئیات دقیقی از این آتشبس و تبادلهی زندانیان در دسترس نیست، اما اتحاد دوبارهی طالبان، خوابی است که به این راحتی تحقق پیدا نخواهد کرد، زیرا اختلافات پیش آمده میان گروه طالبان بر سر رهبری این گروه بسیار عمیق بوده و هیچ کدام از گروه‌های انشعابی به نظر نمی‌آید که به چیزی کمتر از رهبری قناعت کند.

در حال حاضر، هر دو گروه انشعابی برای رسیدن به رهبری، قربانیان زیادی دادهاند و بعید به نظر می‌رسد که از آن صرف نظر کنند. از سویی هم این توافق آتشبس در زیر سایهی "آی. اس. آی" پاکستان صورت گرفته است و اسلامآباد از هر نیرنگی برای رسیدن به اهدافش در افغانستان استفاده می‌کند.

اکنون پاکستان زیر فشار جامعهی بینالمللی به خصوص امریکا قرار دارد تا هرچه زودتر طالبان را به میز مذاکره بکشاند و کابل نیز با برقراری رابطهی نزدیک با هند، به پاکستان پیام‌هایی فرستاده است. نشست و برخاست رهبران طالبان در کویتهی پاکستان به خوبی حکایت از اهداف شوم اسلامآباد در قبال کابل دارد. پاکستان نه تنها از گروه طالبان متحد به نفع خود استفاده کرده، بلکه از گروه‌های انشعابی آن نیز حداکثر استفاده را خواهد برد. اسلامآباد احتمالاً زیر فشار جامعهی بینالمللی، یکی از این گروه‌ها را به میز مذاکره حاضر خواهد کرد تا امتیازات کلانی از جامعهی بینالمللی و در رأس آن امریکا بگیرد و از سویی به حمایت پنهانی خود از گروه دیگر ادامه خواهد داد، همان طور که در طول 14 سال گذشته حمایت کرده است.

در شرایط فعلی بازی بسیار پیچیده در منطقه جریان دارد. اسلامآباد از یک طرف در حال حمایت پنهانی از طالبان است و از جانب دیگر روی پروسهی صلح افغانستان با این گروه اصرار دارد. در همین حال، روسیه تلاش دارد با برقراری رابطه با طالبان تلاش دارد از این گروه علیه داعش در منطقه بهره بگیرد. این کشور در ادامهی تلاشهایش برای برقراری رابطه با طالبان از طرح کاهش تحریمها علیه این گروه به گونهی مشروط حمایت کرده است. به همین شکل، با بزرگنمایی گروه داعش و افزایش حملات طالبان، امریکا مصمم به اعزام نیروهای تازه نفس به میدان نبرد در افغانستان شده است. در چنین وضعیتی، همسایگان دیگر نیز بیکار نمی‌نشینند و با تحریک برخی جنگسالاران داری ملیشه، تهدید جدیدی برای دولت خلق می‌کنند. این وضعیت شرایطی را به میان آورده است که نمیتوان به راحتی تمام جوانب و ابعاد آن را درک کرد و تصویر روشن از نتایج این بازیها به دست داد.

اما قدر مسلم این است که بازیهای گمراهکننده و پیچیدهی جاری، بیشترین قربانی را از مردم و دولت افغانستان میگیرد. این بازیها که سالهای متمادی است در زمین افغانستان اجرا میشود، زمینهی قوام دولت و استقرار ثبات و صلح دایمی در آن را گرفته است. با اتحاد طالبان که در واقع برای بهرهگیری سیاسی از سوی پاکستان انجام میشود، میدان برای تصمیمگیری کابل کمی محدودتر خواهد شد. اما از آنجایی که بعید است جناحهای در حال جنگ طالبان با هم به اتحاد پایدار برسند، این امیدواری وجود دارد که پاکستان نخواهد توانست فضای بیشتری برای دامن زدن به جنگ و استفادهی سیاسی از این جنگ پیدا کند.

سرخط‬ ورځپاڼه